جمعیت استان چهارمحال و بختیاری یکی از استانهای زیبای ایران است. مرکز این استان شهرکرد و بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی کشور سال ۱۳۹۰استان چهارمحال و بختیاری دارای ۹ شهرستان، ۴۰ شهر، ۱۸ بخش و ۴۷ دهستان است. استان چهارمحال و بختیاری سرزمینی مرتفع در فلات مرکزی ایران است و قلمرو این استان ۱۶۴۰۳ کیلومترمربع و بیست و دومین استان کشور از نظر مساحت است و از شمال و مشرق به اصفهان، از مغرب به خوزستان، از جنوب به کهگیلویه و بویراحمد و از سمت شمال غربی به لرستان محدود میشود و بین ۳۱ درجه و ۹ دقیقه تا ۳۲ درجه و ۳۸ دقیقه عرض شمالی و ۴۹ درجه و ۳۰ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۲۶ دقیقه طول شرقی قرار دارد. این استان دارای ۱۶ قله مرتفع با ارتفاع بیش از سه هزار و ۵۰۰ مترمربع است و قله چهار هزار و ۵۴۸ متری زردکوه بختیاری در آن قرار دارد. بنابر آخرین سرشماری جمعیت این استان ۸۹۵۲۶۳ نفر میباشد.
مرکز:شهرکرد مساحت کیلومترمربع:۱۶۴۰۳ جمعیت (۱۳۹۰):۸۹۵۲۶۳ تعداد شهرستانها:۹ تعداد بخشها: ۱۸ تعداد شهر:۴۰ تعداد دهستانها:۴۷ تعداد آبادی:۹۱۴ (براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۰ و تقسیمات کشوری سال ۱۳۹۳ سازمان آمار)
نقشه

هوا و اقلیم این استان به دلیل کوهستانی بودن و قرار گرفتن در مسیر بادهای مرطوب سیستمهای مدیترانهای که موجب صعود و تخلیه بار این سامانهها میگردد دارای بارش نسبتاً مناسبی میباشد . در مناطق مرتفع معمولاً نوع بارش به صورت برف میباشد و وجود ارتفاعات پوشیده از برف یکی از ویژگیهای اقلیمی این استان است . به علت جوان بودن دوره کوه زایی، در این منطقه وجود بلایا و مخاطرات طبیعی بسیاری چون سیل و زلزله، رانش زمین در اکثر نقاط آن مشاهده میشود . همچنین سرمازدگی، خشکسالی و رعد و برق از دیگر بلایای طبیعی آن میباشد. استان چهارمحال و بختیاری بدلیل دارا بودن ویژگیهای خاص جغرافیایی و توپوگرافی از لحاظ آب و هوایی متنوع بوده و اقلیمهای متفاوتی در آن وجود دارد. بارشهای منطقه غالباً تحت تأثیر جریانهای جوی مدیترانه و عمدتاً کم فشار سودان قرار دارد که از غرب و جنوب غرب وارد منطقه شده و به مدت ۸ ماه (مهر تا اردیبهشت) منطقه را تحت تأثیر قرار میدهد. وجود رشته کوه زاگرس که عمود بر مسیر حرکت این جریانها است، باعث تشدید خاصیت سیکلونی آنها شده و بارانهای شدید و سنگین را در منطقه باعث میشود. ریزشهای جوی در استان از مهر ماه آغاز و در دیماه به بیشترین مقدار و سپس تا اردیبهشت کم میشود. در دی ماه بطور متوسط ۱۹ درصد بارش انجام میشود. درصد بارش ماهانه در فاصله آبان تا فروردین بیشتر از ۹۰ درصد بارش سالانه در فاصله خرداد تا مهر کمتر از ۱۰ درصد بارش سالانه را تشکیل میدهد. پربارش ترین بخش استان ارتفاعات غرب با متوسط بارش سالانه ۱۶۰۰ میلیمتر میباشد. سایر مناطق پربارش استان ارتفاعات سبزکوه با متوسط ۱۴۰۰ میلیمتر و ارتفاعات جنوب غرب استان با بارش ۹۰۰ میلیمتر میباشد. کم بارش ترین ناحیه استان نواحی شرقی وشمال شرقی با متوسط بارش سالانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیمتر است. متوسط بارش سالانه استان درحدود ۵۶۰ میلیمتر میباشد. بدلیل کوهستانی بودن استان و با توجه به اینکه دمای هوا ناشی از ارتفاع هر منطقه است اقلیمهای حرارتی مختلفی در استان حکمفرماست. براساس تقسیم بندی کوپن استان چهارمحال و بختیاری بطور کلی نواحی شرقی منطقه، اقلیم معتدل و سرد با تابستانهای گرم و خشک دارد که از نمونه ایستگاههای آن شهرکرد و امام قیس را میتوان نام برد . ارتفاعات ۳۰۰۰ - ۲۵۰۰ متری منطقه، اقلیم معتدل سرد و تابستانهای خشک دارد که نمونه ایستگاههای آن چلگرد است. نواحی غربی منطقه که پوشیده از جنگلهای بلوط است اقلیم نیمه گرمسیری با تابستانهای گرم و خشک دارد که ایستگاه لردگان و منج در این اقلیم واقع شدهاند و بالاخره ارتفاعات بیش از ۳۰۰۰ متری منطقه دارای اقلیم ارتفاعات (H) میباشد که پوشیده ازبرفهای دائمی است
کشاورزی
با توجه به میزان نزولات جوی و جاری شدن رودخانههای پر آب، کشاورزی یکی از مهمترین ارکان اقتصادی به ویژه در شرق استان چهارمحال و بختیاری محسوب میشود. از میان محصولات سالانه این استان غلات از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. بعد از غلات نباتات علوفهای بیشترین میزان سطح زیر کشت محصولات سالانه را به خود اختصاص دادهاند. عمدهترین محصولات زراعی استان عبارتند از: غلات، حبوبات، محصولات صنعتی، سبزیجات، نباتات علوفهای. از حدود ۱۶۴۰ هزار هکتار مساحت استان حدود ۲۵۵ هزارهکتار ( ۱۶ درصد ) آن اراضی کشاورزی، ۳۳۶ هزارهکتار (۲۰ درصد ) جنگل و بیش از یک میلیون هکتار ( ۶۴ درصد ) آن مرتع و ... میباشد . تعداد کل بهره برداران بخش کشاورزی استان حدود 66 هزار بهره بردار میباشد.
منابع آب استان چهار محال بختیاری با وجود مساحت کم ، ده درصد از منابع آب کشور را در اختیار دارد . منابع آب این استان در درجه اول رودخانهها و شعبات آنها و پس از آن چشمههای متعدد هستند و دو شریان حیاتی کشور یعنی کارون و زاینده رود در این استان جریان دارد.
۱ـ آبهای روی زمینی کوههای مرتفع چهارمحال و بختیاری محل ذخیره آبهای روان دایمی و منشأ و سرچشمه شبکه آبهای جاری دائمی و فصلی است. آبهای بخش شرقی استان که از کوهسارهای شمال شرقی سرچشمه میگیرد، زاینده رود را به وجود میآورد و آبهای شمال غربی، غرب و جنوب غربی استان نیز سه شاخه نیرومند رود کارون را پدید میآورد که به سمت غرب جریان مییابند. ۲ـ آبهای زیر زمینی از آنجا که بیشتر مناطق استان از طبقات آهکی توأم با رس و شن تشکیل شده است، بنابراین سطح آبهای زیر زمینی بالارونده، زیاد است. چنانکه در بسیاری از محدودهها آبهای محبوس شده با خارج شدن از زمین و باتلاقها و تالابها، آبهای ساکنی را ایجاد کرده که در فصول مختلف حجم آب آنها متغیر است. دشتهای کیار، شملزار، شهرکرد، گندمان، بلداجی، و جوانمردی دارای سفرههای زیر زمینی زیادی میباشند. در کنار مشکل کم آبی بسیاری از روستاهای استان چهارمحال و بختیاری و بسیاری از شهرهای این استان نیز نظیر فرخ شهر، بروجن ، سفید دشت و... نیز دچار کم آبی شدهاند. به عنوان مثال خشکسالی در شهر بروجن که بعد از شهرکرد بزرگترین شهر این استان به شمار میرود، موجب خشک شدن چاههای آب شرب شده و هم اکنون مشکلات بسیاری در خصوص تأمین آب با کیفیت پیدا کرده است. جهت حل مشکلات آب این استان علاوه بر اجرای قانون و مصوبات شورای عالی آب لازم است اقدامات ذیل نیز در دستور کار مسئولین قرار گیرد.
|